Ο νέος αναπτυξιακός νόμος 4887/2022 με τα 13 θεματικά καθεστώτα χορήγησης κρατικών ενισχύσεων, που θεσπίζονται για πρώτη φορά, δίνει κίνητρα για την υλοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων σε πληθώρα τομέων της οικονομίας.

Σε συνδυασμό με τον Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων 2022-2027, ο οποίος ισχύει από 01.01.2022 με αυξημένα ποσοστά για την πλειοψηφία των περιοχών της χώρας ο νέος αναπτυξιακός νόμος στοχεύει στην αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων, στη στήριξη της νέας επιχειρηματικότητας, στην ενίσχυση λιγότερο ευνοημένων περιοχών της χώρας και περιοχών που εντάσσονται στο Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, καθώς και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας σε τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας.

Αποτελεί ένα από τα βασικά μέσα της πολιτικής κινήτρων που σχεδιάζει και υλοποιεί το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, παράλληλα με την αξιοποίηση και των λοιπών διαθέσιμων πηγών χρηματοδότησης (ΕΣΠΑ 2021-2027, Ταμείο Ανάκαμψης κ.α.), έτσι ώστε να επιτευχθεί η ολοκληρωμένη και συστηματική παρέμβαση στο σύνολο των κλάδων και τομέων της οικονομίας, με ορατά οφέλη στο οικονομικό πεδίο, στην περιφερειακή σύγκλιση και στην κοινωνική συνοχή.

Μέσω του Αναπτυξιακού νόμου και της θέσπισης των θεματικών καθεστώτων επιδιώκεται ο ψηφιακός και τεχνολογικός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων, η πράσινη μετάβαση, η δημιουργία οικονομιών κλίμακας, η στήριξη καινοτόμων επενδύσεων και όσων επιδιώκουν την εισαγωγή νέων τεχνολογιών της «Βιομηχανίας 4.0», της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης. Ταυτόχρονα ενισχύονται οι τουριστικές επενδύσεις, οι μεταποιητικές, ο τομέας της αγροδιατροφής και υπάρχει ειδική μέριμνα για τις επενδύσεις που θα υλοποιηθούν στις περιοχές της Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης με ενισχυμένα ποσοστά.

Ειδικότερα θεσπίζονται 13 θεματικά καθεστώτα:

1. Ψηφιακός και τεχνολογικός μετασχηματισμός επιχειρήσεων
2. Πράσινη μετάβαση – Περιβαλλοντική αναβάθμιση επιχειρήσεων
3. Νέο Επιχειρείν, με κύριο σκοπό την υποστήριξη νέων επιχειρηματιών, προκειμένου να προχωρήσουν σε σχεδιασμό και υλοποίηση επενδυτικών πρωτοβουλιών σε πολλούς τομείς της οικονομίας
4. Καθεστώς Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης
5. Έρευνα και εφαρμοσμένη καινοτομία
6. Αγροδιατροφή – πρωτογενής παραγωγή και μεταποίηση γεωργικών προϊόντων – αλιεία
7. Μεταποίηση – Εφοδιαστική αλυσίδα
8. Επιχειρηματική εξωστρέφεια
9. Ενίσχυση τουριστικών επενδύσεων
10. Εναλλακτικές μορφές τουρισμού
11. Μεγάλες επενδύσεις, προκειμένου να υπάρξει ειδική αντιμετώπιση σε επενδυτικά σχέδια που επηρεάζουν σημαντικά τις τοπικές οικονομίες, αλλά και γενικότερα την άνοδο των οικονομικών κλαδικών δεικτών
12. Ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας
13. Επιχειρηματικότητα 360^ο

Η ενεργοποίηση των καθεστώτων θα λάβει χώρα μέσω προκήρυξης των καθεστώτων, για ορισμένα εκ των οποίων θα απαιτείται η σύμπραξη συναρμόδιων φορέων τομεακής πολιτικής, όπως π.χ. το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, το Υπουργείο Περιβάλλοντος, το Υπουργείο Τουρισμού, ο τομέας Έρευνας και Τεχνολογίας του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, ενώ η υλοποίησή τους θα πραγματοποιείται από τη Γενική Διεύθυνση Ιδιωτικών Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, καθώς και από το Υπουργείο Εσωτερικών (τομέας Μακεδονίας – Θράκης) και από τις 13 Περιφερειακές Διοικήσεις για συγκεκριμένα καθεστώτα ενισχύσεων. Κάθε καθεστώς θα έχει ετήσιο προϋπολογισμό ύψους 150.000.000 ευρώ, ο οποίος θα κατανέμεται ανά περιφέρεια και ανά είδος κινήτρου (κεφαλαιακά κίνητρα και φορολογική απαλλαγή).

Τα χορηγούμενα κίνητρα είναι αυτά της:

1. Φορολογικής απαλλαγής
2. Επιχορήγησης
3. Επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) και
4. Επιδότησης του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης.

Οι ρυθμίσεις για τα καθεστώτα ενισχύσεων προβλέπουν, κατά κύριο λόγο ότι οι μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις θα λαμβάνουν τα κίνητρα της φορολογικής απαλλαγής, της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης και της επιδότησης του μισθολογικού κόστους, ενώ για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις θα παρέχονται όλα τα είδη των ενισχύσεων, περιλαμβανομένης και της επιχορήγησης.